26 Mart 2013 Salı

SİNİ KÖFTESİ(SİNİ ORUĞU)








   Evimizde alüminyum dikdörtgen fırın vardı,alüminyum dikdörtgen tepsileri.Zaman içinde fırın yok oldu,alüminyum tepsiler yazın yaylada içine bez serilerek  sebze meyve  dizmeye yarıyor.

   Cam fırın tepsilerinde pişirir olduk sini köftesini…Aslında alüminyum tepside daha güzel kızarıyor  sini köftesi.Annemin parmak aralarından yağ fışkıracak kadar bulgurlu malzemeyi bastırdığını anımsıyorum. Malum bulgur yağı sever…

  Dövülmüş etle özel hazırlanırdı dış harcı sini köftenin o zaman…Sakın yanlış almasın,kasaptan 2 kez çekilmiş kıyma ile değil,et dövme makinasından macun haline getirilmiş yağsız lop etle.Çiğ köftelik….

  Orjinali dövülmüş etle olsa da, iyi haşlanmış patatesle bu sonucu elde etmek mümkün.Özlü iyi bir bulgur ve asıl olan yeteri kadar yoğurmak.Pişmemiş bulgur yemeklerinde olduğu gibi.Bilenlerin  değimiyle sakızlaşmalı bulgur, çamurlaşmamalı. Su ayarı ve kullandığınız bulguru tanımak  etken.

   Sini Köftesi, sofrada  hem börek hem bulgur işi sunmak isterseniz çay saatlerinde bile keyif veren bir lezzet.Kısaca her sofraya yakışıyor.

   Tarifin "kolay içli köfte" adıyla anıldığını fark ettim,eğer içli köfte işlemekte beceriniz yoksa evet,ancak geleneksel lezzetlerin evir çevir farklı adla sunulmasını doğru bulmuyorum.Kırk yıllık sini köftesi olmuş kolay içli köfte,haşlama içli köfte severseniz sizi yanıltır bu lezzet.…Kızartma içli köfteye tadı benzer ama  ne yalan söyleyeyim geleneksel lezzetlerin isimlerinin yozlaştırılmasına karşıyım.

Yapımı detaylı gibi görünse de damaklarda keyif bırakacak lezzet :

Dış Malzeme

350 gr esmer ince bulgur(karınca başı)
3 çorba kaşığı irmik
2 adet patates
1 çorba kaşığı biber salçası (tepeleme)
1 tatlı kaşığı kimyon(silme)
1 tatlı kaşığı Tuz

İç malzeme

250 gr orta yağlı kıyma
1 baş  kuru soğan(büyükçe,çintilmiş)
1 tatlı kaşığı biber salçası
½ çay kaşığı kimyon
2 çay kaşığı tatlı pul biber
½ çay bardağı zeytin yağı
½ çay bardağı bıçakla kıyılmış ceviz
Karabiber
Tuz
Arzuya göre kıyılmış maydonoz

Hazırlanışta
1 çay bardağı zeytin yağı
1 Kap Ilıksu

Önce dış hamurumuzu hazırlayalım,patateslerin kabuklarını soyup dilimleyelim,bir tencerede haşlayalım(suyunu bol koyabilirsiniz ileri aşamada bulguru ıslatmakta kullanacağız)
Yoğurma kabımıza bulgurumuzu ve tüm malzemeyi koyalım,haşlanan patatesleri ve 1,5 bardak sıcak haşlama suyunu ekleyip,karıştırıp  30 dk dinlendirelim.


İç için kıymayı kavuralım.Soğanı , biber salçası  ve zeytin yağını ekleyelim,baharatlardan sonra cevizi ekleyip kavurmaya devam edelim(1-2 dk)Altını kaptıktan sonra maydanozu ekleyip,karıştıralım.

Bir kaba elimiz batırmak için ılık su hazırlayalım,dış hamuru yaklaşık 15 dk elimizi suya batırarak yoğuralım. Bulgurumuz tüm malzeme ile iç içe geçinceye ve bulgur özleninceye kadar(bilek kuvveti isteyen bir iştir,bulgur özlendikçe yoğurması güçleşir)

Hamurumuzu 2 ye ayıralım.Bol zeytinyağı ile yağladığımız cam tepsimize ayırdığımız hamurlardan birinden ceviz büyüklüğünde parçalar kopartarak 2 elimizle açalım (elimizi suya batırararak)her parçayı   tabanda  yan yana koyarak suyla yapıştıralım.Tabanı oluşturalım(Açılan her parça yaklaşık yarım cm den biraz daha kalın olmalı)

Taban hazır olduktan sonra içimizi tabana yayalım.İç malzememiz yayalım.


Üzerine hamurun diğer parçasını tabana yaydığımız gibi parçaları ekleyerek yayalım.(dikkat sürekli elimizi suya batıralım,parçaları ıslak elimizle yapıştıralım).Sık sık yaptığımız üst tabanı, elimizi ıslatıp bastıralım.


En son kalan zeytin yağını gezdirelim.Elimizle su serpiştirelim.Sini köftemizi kareleyerek keselim.


175-200 derecelik fırında önce alt ,sonra alt üst,en son üstten kızartarak pişirmeyi bitirelim.

Afiyet olsun.

PESTO SOS



Bahar geldi balkonuma…Bitkileri minik hayvancıklarla  paylaşmak büyük keyif.Bazen bir arı bazen de bir kelebek misafir oluyor….


Tohumdan bir şeyler yetiştirmeyi çok severim…Fesleğen de bu bitkilerden bir tanesi.Geçen yıl kayınvalidem’in bir saksıya ekip getirdiği 2 cins  fesleğenlerden iri yapraklısının tohumlarını önce kuşlarla paylaştım.Ardından bana da bırakın diyerek,kurumuş tohumlaşmış kısımları makasla keserek tam kuruttum oda sıcaklığında…Bundan 2 ay önce kadar ektim.Artık iyice yapraklanmaya başladılar.


 Mevsiminde  kuruttum taze fesleğen yapraklarını.Domates çorbasına,sarımsaklı ekmeklere , pizzaya  ve makarnalara çok yakışıyor….
 
Tazesinden  pesto sosu yapmıştım geçen yıl, küçük yapraklısından…Bu yıl iri yapraklısını kullanarak yapacağım.

İşte tarif:

1,5 su bardağına sıkı sıkı sıkıştırılmış fesleğen yaprakları
8-10 dal maydanoz
3 çorba kaşığı dolma fıstığı
3-4 diş sarımsak
2 çorba kaşığı rendelenmiş parmesan peyniri
½ su bardağı zeytinyağı
½ çay kaşığı tuz

Pesto soslu tereyağ için,

150 gr tereyağ
1,5 çorba kaşığı pesto sos


Fesleğen yapraklarınızı dallarından ayırın ,yıkayın ve kurutun.Parmesan peyniri hariç tüm malzemeyi mutfak robotunuza alın,püre haline getirin.
 En son ezilmiş malzemenize rendelenmiş parmesan peyniri ekleyin.


Sosunuzu kavanoza alıp üzerini kapatacak zeytinyağ ekleyin,hava ile temasını engelleyin.

Pesto soslu tereyağ için,tereyağınızı oda sıcaklığında 1,5 çorba kaşığı pesto sos ile iyice karıştırın.Film naylona alıp elinizle  silindir şekline getirin.Derin dondurucuda dondurun…

Tereyağlı pesto sos,buharda haşlanmış sıcak patatese çok yakışıyor.Bu lezzet kızarmış kırmız et yemeklerinizin eşlikçisi.Tarifime katkıları için sevgili kuzenim Fethiye’ye çok teşekkür ederim

Afiyet olsun.







21 Mart 2013 Perşembe

Kuru Dolma (ekşili)


Şöyle ekşili nefis bir kuru dolmaya ne dersiniz?Çeşitli tarif yazan paylaşan arkadaşlarımın mutfaklarına bakıyorum.Çoğu mutfağına kışın ortasında patlıcanı sokmuş bile….

Ben karşıyım..Her sebzenin zamanında yenmesi taraftarıyım.Lezzetinin yeteri kadar tatminkar olmadığına inanıyorum.Sera malı üstelik, pahallı…

Çukurova’da mevsiminde topak patlıcandan yaparız etli ve zeytinyağlı dolmalarımızı bazıları bir yumurta büyüklüğünde  bir lokmalık. Zaten kışın tezgahlarda görmek imkansız.

Bulgurlu içi nedense eşim pek sevmiyor,ama kuru ekşili dolmayı lezzetli kılıyor.İşte benim mutfağımdan ekşili kuru dolma.Keyifle soframa koydum,patlıcan biber mevsimi gelmeden….


40-45  adet patlıcan biber kuru dolmalık
250 gr kıyma
1,5 su bardağı pirinç
½ su bardağı bulgur
3 adet kuru soğan
1,5 çorba kaşığı biber salçası
2 adet domates(derin dondurucudan veya konserve)
3 çorba kaşığı kuru nane
Karabiber
2-3 çorba kaşığı nar ekşisi
1 çay bardağı sıvı yağ.

Servis için sos,Kuru nane,pul biber ve tereyağ


Dolmalık kuruları yıkayarak,30 dk kadar harlı ateşte haşlayın.Soğan ve domatesi rendeleyin.Tüm malzemeyi karıştırarak içi hazırlayın.

Haşlayıp soğuttuğunuz biber ve  patlıcanları doldurun(pirinç ve bulgur şişme payını katarak).Dizdiğiniz dolmaların üzerine dolma kapağı veya porselen tabak kapatın.Dolmalarınıza dizme seviyesinden biraz eksik su ekleyin.


Önce harlı ardından,kısık ateşte 40-50 dk pişirin.Kızdırdığınız  tereyağına pulbiber ve nane ekleyerek,dolmalara ekleyin.Arzuya göre sarımsaklı yoğurt da kullanabilirsiniz.



17 Mart 2013 Pazar

Soğanlı/Biberli/Pastırmalı Omlet








Herkese mutlu hafta sonları…Omletler hafta sonları kahvaltılarımızın keyfi olsa da soğanlı yumurtanın aslında Osmanlı mutfağına dayanan bir geçmişi var.

Osmanlı mutfağında ,soğanlı yumurtanın soğanlarının pişmesi tam 3 saatmiş.Benim ki hayal,kor olmuş mangal kömüründe kapaklı  bakır kapların önce  suyunu bırakan,sonra çeken tereyağında kavrulan soğanlar.Tam 3 saat!Kıvamında karamelize olmalı,yakmadan…

Sirke,şeker,tarçın,yenibahar,taze çekilmiş karabiber  baharat ve lezzetlendiricileri bu saray lezzetinin.Yumurtalar soğanlara yuva açılarak kırılırmış.Kapağı kapalı 10 dk pişirilirmiş.Tam bir sabır lezzeti,ramazanın 15 inde iftar yemekleri arasındaymış…

Soğanlı,biberli,pastırmalı omletimi yaparken bu tariften etkilendiğimi itiraf etmeliyim J

Soğanın yumurtaya bu kadar yakışacağını hayal etmemiştim.Tarifimde  diğer lezzetlendiricilerim pastırma ve kırmızı salçalık biber.Karabiber dışındaki baharat açığını,pastırma çemeni ile kapatmayı planladım.

Önerim,çemen az olsa da havalar fazla ısınmadan bu tarif deneyin…Afiyet olsun.


2 yumurta
3 çorba kaşığı süt
½ çorba kaşığı tereyağ
1 adet küçük boy kuru soğan
1 adet salçalık biber
3 dilim pastırma
Karabiber
Tuz

Tereyağ ve ay şeklinde doğranmış soğanları önce harlı ardından kısık ateşte 5 dk kavurun, hafif karamelize olsunlar.

Kırmızı biberi 2 ye bölün,enine verev ince şerit kesin.Soğanlar karamelize olmaya yakın ekleyin.

Biberlerin  diriliği kaybolsun. Kavrulmuş malzemeyi kenara alın.
 
Süt,yumurta,tuz karabiberi bir kasede çırpın.Şerit kesilmiş pastırma ve sotelenmiş sebzeleri yumurta ile buluşturun..

Aynı tavaya yağ eklemeden,ateşe aldığınız tavaya tüm malzemeyi dökün, spatula yardımıyla yayın.

Tabak veya kapak yardımı ile omletiniz ters-yüz edin.Sıcak servis yapın .

Kaynak:500 yıllık Osmanlı mutfağı,Marianna Yerasimos


3 Mart 2013 Pazar

Tatlı-Tuzlu Simitler(Tereyağlı)



   
 Herkese mutlu pazarlar.Dün akşam nefis bir tarif denedim. Facebook üzerinde paylaşılmıştı,tarifi paylaşan hanımefendinin adını anmadan geçemeyeceğim.Dilek Kayandan Sezgin,kendisine teşekkür ederim.

    

    Tarife, sevgili Refika Birgül değişiyle ufak tefek dokunuşlar yaptım,sirke yerine limon suyu,yumurta adedin de artış yaptım.Çoğu hamur işlerinde verilen tarif gibi alabildiğine un ölçüsünü mutfak tartımda ölçüverdim..

      Kıtır kıtır ,ağızda dağılıveren simitçikler oluverdi,tereyağı tadı mis gibi… Susam tadı  tamamlayan ögelerin başında . Mutlaka denemelisiniz. Çay saatlerinizi tatlandıracak nefis bir lezzet.


255 gr un
125 gr tereyağ(oda sıcaklığında)
2 yumurta
1 kahve fincanı pudra şekeri
1 tatlı kaşığı tuz
½ paket kabartma tozu
2 çorba kaşığı limon suyu
Susam


Yumurtaların aklarını ayrı bir kaba ayırın,un  ve susam hariç ,tüm malzemeyi yoğurma kabına alın.Unu azar azar ekleyerek,hamurunuzu elde edin.

Hamurunuzdan kopardığınız parçaları,2 eliniz arasında yuvarlayarak seritler elde edin ,simit şeklini verin.Her bir simidi önce çırpılmış yumurta akına ardından susama batırarak  pişirme kağıdı serdiğiniz fırın tepsisine dizin.


Önceden ısıtılmış 175 derecelik fırında  40-45 dk pişirin.(fırın hızına göre değişebilir)

Not :Bir kahve fincanı pudra şekerini artrırsanız simitcikleriniz  daha tatlı olacaktır.



Afiyet olsun.